Λευκωσία, 3 Απριλίου 2025

Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου

Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας

Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας

Λευκωσία

 

Θέμα: Θέσεις ΠΟΕΔ για το προσχέδιο του Νέου Συστήματος Αξιολόγησης Εκπαιδευτικών και Εκπαιδευτικού Έργου

 

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, μετά από ενδελεχή μελέτη, η ΠΟΕΔ σας αποστέλλει γραπτώς εισηγήσεις, διαφωνίες και θέσεις σχετικά με το προτεινόμενο σχέδιο αξιολόγησης εκπαιδευτικού και εκπαιδευτικού έργου. Αναμένοντας τις δικές σε απαντήσεις σε συνέχεια της επιστολής μας, επιφυλασσόμαστε να καταθέσουμε την τελική μας θέση.

 

Αναφορικά με το «Μέρος Α - Εισαγωγή» που περιλαμβάνεται στην πρόταση που μας έχει δοθεί και αφορά το υφιστάμενο σχέδιο αξιολόγησης, σημειώνουμε τα εξής:

• -Ενώ καταγράφονται αρκετές διαπιστώσεις σας για το υφιστάμενο σχέδιο αξιολόγησης, σε καμία περίπτωση δεν τεκμηριώνονται ούτε και γίνεται αναφορά στις αιτίες που οδήγησαν σε αυτές. Η τεκμηρίωση είναι αναγκαία, ώστε να αποφευχθούν παρόμοια προβλήματα στο νέο σύστημα αξιολόγησης, μέσα από τη λήψη συγκεκριμένων προνοιών.
• -Φαίνεται να υπάρχει σημαντική διάσταση απόψεων και φιλοσοφίας της Οργάνωσης με την προκαταρκτική πρόταση του ΥΠΑΝ, όσον αφορά τις παραδοχές και τις αρχές του σχεδίου. Αν και στο νομοθέτημα δεν θα περιλαμβάνονται οι συγκεκριμένες αναφορές, θεωρούμε ότι οι αρχές αυτές επηρεάζουν τις πρόνοιες του σχεδίου.  -Επιπλέον, σημαντικές αναφορές που καταγράφονται από το ΥΠΑΝ στο συγκεκριμένο στάδιο, δεν συνάδουν ούτε ικανοποιούνται στη συνέχεια από την πρόταση (π.χ. πρόθεση για κατάργηση γραφειοκρατίας, αμφίδρομη αξιολόγηση κλπ.).
• -H αξιολόγηση πρέπει να είναι ολιστική και όχι αποσπασματική. Η ευθύνη της αποτελεσματικότητας του Εκπαιδευτικού Συστήματος αφορά πρωτίστως το εκπαιδευτικό συγκείμενο και τις εκάστοτε πολιτικές αποφάσεις του ΥΠΑΝ και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να βαραίνει μόνο τους/τις εκπαιδευτικούς. Για να λειτουργήσει η αξιολόγηση ως πραγματικό εργαλείο βελτίωσης, πρέπει να εφαρμόζεται ολιστικά, ξεκινώντας από την εκπαιδευτική πολιτική και τις δομές που διαμορφώνουν το σύστημα. Δεν μπορεί η ευθύνη της ποιότητας της προσφερόμενης εκπαίδευσης να μεταφέρεται αποκλειστικά στους/στις εκπαιδευτικούς και να αγνοούνται επιπρόσθετοι παράγοντες, που στις πλείστες των περιπτώσεων αποτελούν τις βασικές αιτίες των προβλημάτων: ανεπαρκείς πόροι, ελλιπές ή πεπαλαιωμένο εκπαιδευτικό υλικό, ελλιπής υποστήριξη κ.ά.
• -Αν και γίνονται αναφορές και συγκρίσεις με άλλα εκπαιδευτικά συστήματα σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, αγνοείται πλήρως η τεράστια έλλειψη εκπαιδευτικών που παρατηρείται σε μεγάλο αριθμό άλλων χωρών. Επομένως, θεωρούμε πως μια παράμετρος η οποία πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η έλλειψη εκπαιδευτικών, η οποία προκύπτει και από την υπερβολική εργασιακή πίεση και την επαγγελματική εξουθένωση που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί. Ως εκ τούτου αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ώστε το ΝΣΑ να μην αυξάνει το εργασιακό άγχος, τη γραφειοκρατία και να μην επιφορτίζει τους/τις εκπαιδευτικούς με δυσβάστακτα επιπρόσθετα καθήκοντα. Επιπλέον, το ΝΣΑ αξιολόγησης δεν πρέπει να διακατέχεται από αυξημένη λογοδοσία και έλεγχο, στοιχεία που θα αυξήσουν κατακόρυφα το εργασιακό άγχος.
• -Αναφορές σχετικά με το υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης και την αποτυχία του να εξυπηρετήσει πλέον τον σκοπό του, δεν μας βρίσκουν σύμφωνους. Οι εκπαιδευτικοί αξιολογούνται από Επιθεωρητή ανά δύο ή τρία χρόνια καθώς και από τον Διευθυντή/τρια τους περιγραφικά, με σαφή και μετρήσιμα κριτήρια. -Παράλληλα, οι σχολικές μονάδες αξιολογούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα από κλιμάκιο επιθεωρητών. Επιπλέον, υπάρχει προβλεπόμενος μηχανισμός εξόδου τόσο κατά τη διαδικασία μονιμοποίησης όσο και μετέπειτα. Επομένως, το υφιστάμενο σύστημα, αν και παλαιό, εξυπηρετεί τους σκοπούς για τους οποίους δημιουργήθηκε. Τονίζουμε δε, πως οποιαδήποτε υπόρρητα μηνύματα περί μη σωστής αξιολόγησης ή απουσίας αξιολόγησης του προσωπικού με το υφιστάμενο σύστημα, σε καμία περίπτωση δεν ευσταθούν.
• -Οι ισοπεδωτικές προσεγγίσεις, στις οποίες γίνεται αναφορά στην εισαγωγή, δεν αποτελούν μειονέκτημα του υφιστάμενου συστήματος αξιολόγησης αλλά του τρόπου εφαρμογής που αυτό τυγχάνει καθώς και της μη δημιουργίας νέων οργανικών διοικητικών θέσεων εδώ και δεκαετίες. Οι πρόνοιες του υφιστάμενου συστήματος από μόνες τους, δεν είναι καθόλου ισοπεδωτικές. Αν η εφαρμογή του όποιου νέου  συστήματος τύχει ίδιας διαχείρισης, νομοτελειακά θα καταλήξει να είναι επίσης ισοπεδωτικό.
• -Απορρίπτουμε οποιεσδήποτε αναφορές σε εθνικά επίπεδα, οι οποίες και πρέπει να αφαιρεθούν από την πρόταση.
• -Δεν αποδεχόμαστε εκβιαστικά χρονοδιαγράμματα, με την επίκληση της υλοποίησης των δεσμεύσεων για το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Υπενθυμίζουμε πως αρχικά το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προνοούσε έγκριση του Νέου Σχεδίου Αξιολόγησης και κατάθεση στη Βουλή των Αντιπροσώπων εντός του 2022. -Η αλλαγή του συστήματος αξιολόγησης μετά από 50 σχεδόν χρόνια δεν πρέπει να γίνει βιαστικά και χωρίς εξαντλητικό διάλογο. Πρόκειται για μια αλλαγή που θα επηρεάσει τις επόμενες γενεές μαθητών και εκπαιδευτικών, για δεκαετίες.

 

Σκοπός και βασικές αρχές του νέου συστήματος αξιολόγησης:

• -Η εφαρμογή του ΝΣΑ πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται και από ευρύτερες αλλαγές – βελτιώσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα αφού, λόγω της πολλαπλότητας της αξιολόγησης, αυτό δεν θα μπορούσε να υιοθετηθεί αποκομμένα από άλλους τομείς, όπως εκπαιδευτικές πολιτικές που αφορούν την υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων, άλλες υποστηρικτικές δομές κ.ά.
• -Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα, τόσο μισθολογικά όσο και εργασιακά-συνθήκες εργασίας (π.χ. διδακτικός χρόνος, διοικητικός χρόνος, υποστήριξη από γραμματειακό προσωπικό κλπ.).
• -Πρέπει να διασφαλίζεται, με επιστημονικό και αδιαμφισβήτητο τρόπο, η δυνατότητα επιμέτρησης ανόμοιων γνωρισμάτων και δεδομένων των σχολικών μονάδων και να λαμβάνονται υπόψη με όρους μετρήσιμους και συγκεκριμένους οι ποικίλοι βαθμοί δυσκολίας που παρουσιάζουν οι σχολικές μονάδες. Επιπλέον για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, πρέπει να ληφθεί υπόψη ο μεγάλος αριθμός μικρών σχολικών μονάδων στην Προδημοτική Εκπαίδευση καθώς και οι ιδιομορφίες που παρουσιάζει η Ειδική Εκπαίδευση.
• -Η συμμετοχή των διευθυντών στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών παρουσιάζεται ως μια καινοτομία, τη στιγμή που δεν είναι, αφού και στο υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης συμμετέχουν στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Ζητούμε να αντικατασταθεί η αναφορά για συμμετοχή των διευθυντών με «συνέχιση της συμμετοχής των διευθυντών, όπως συμμετέχουν και σήμερα στην περιγραφική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών». Σημειώνουμε δε ότι η ΠΟΕΔ διαφωνεί με την όποια συμμετοχή των διευθυντών στην αριθμητική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
• -Σχετικά με τις αναφορές στη συμμετοχή της ΠΟΕΔ στον μέχρι στιγμής διάλογο, υπογραμμίζουμε πως η Οργάνωση έθεσε κυρίως ερωτήματα και προβληματισμούς για πτυχές του κάθε σταδίου. Το έγγραφο που είχαμε ενώπιόν μας σε κάθε στάδιο ήταν επιγραμματικό, με αρκετές ασάφειες και κενά. Εξάλλου, όπως υπογραμμίσαμε στην επιστολή μας στις 20 Δεκεμβρίου 2024, η συμμετοχή (της ΠΟΕΔ) στη διαδικασία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αποδοχή ή/και συνδιαμόρφωση των θέσεων και των προτάσεων του ΥΠΑΝ.
• -Εκτός από την αρχή «όποιος αξιολογεί αξιολογείται» πρέπει να εφαρμοστεί και αμφίδρομη αξιολόγηση: Oι αξιολογούμενοι πρέπει να αξιολογούν ή να παρέχουν ανατροφοδότηση για τους αξιολογητές τους.

 

Ερμηνεία και επεξήγηση όρων:

• -Πρέπει να γίνεται αναφορά σε όλες τις θέσεις και όλους τους όρους που περιλαμβάνονται στο σχέδιο, όπως για παράδειγμα στον Εκπαιδευτικό, Βοηθό Διευθυντή (ΒΔ), στον Διευθυντή (Δ), κ.ά.
• -Ανώτερος εκπαιδευτικός: Μπορεί να προαχθεί, αν το επιθυμεί, σε θέση ΒΔ, αφού συμπληρώσει 4 χρόνια στη συγκεκριμένη θέση. Εννοείται ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί η νενομισμένη διαδικασία προαγωγών (προαγωγή πρώτα στη θέση ΒΔ και μετά στη θέση Δ κλπ.).
• -Ο όρος αξιολόγηση παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας ζητούμε να αντικατασταθεί με τον όρο «αξιολόγηση για μονιμοποίηση» για τους επί δοκιμασία εκπαιδευτικούς.
• -Όσον αφορά τους επιθεωρητές, θέση μας είναι πως οι δύο ρόλοι των επιθεωρητών (Επιθεωρητής - Σύμβουλος και Επιθεωρητής - Αξιολογητής) πρέπει να είναι διακριτοί και ανεξάρτητοι. Επομένως, πρέπει να ασκούν καθήκοντα μόνο για τη μία θέση και όχι να εναλλάσσονται οι ρόλοι από τα ίδια άτομα, ανά χρονική περίοδο.
• -Για τη θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου, θεωρούμε πως τα καθήκοντα συντονισμού της υλοποίησης του προγράμματος συνεχούς επαγγελματικής μάθησης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (τα οποία είναι ιδιαίτερα αυξημένα), πρέπει να τα αναλαμβάνει μόνο Βοηθός Διευθυντής. Παράλληλα, ενώ στο σχέδιο γίνεται αναφορά σε άλλα καθήκοντα του Παιδαγωγικού Συμβούλου, στην επεξήγηση όρων δεν έχουν περιληφθεί (π.χ. συμμετοχή στην ομάδα στήριξης εκπαιδευτικών που παρουσιάζουν πολύ σοβαρές αδυναμίες και τήρηση αρχείου παρακολούθησης, στήριξη και ανατροφοδότηση αντικαταστατών που εργοδοτούνται για περίοδο πέραν των τριών μηνών σε μια σχολική μονάδα, κ.ά.).

 

Πρόγραμμα νεοεισερχομένων εκπαιδευτικών:

Η ΠΟΕΔ συμφωνεί με την επαναφορά του προγράμματος νεοεισερχόμενων εκπαιδευτικών, με τρόπο και μορφή που θα συζητηθεί και συμφωνηθεί, περιλαμβάνοντας τις πιο κάτω βασικές αρχές:

• -Πρέπει να καθορισθεί μετά από συμφωνία, ποιοι θα θεωρούνται νεοεισερχόμενοι και ποιοι θα εξαιρούνται στο μεταβατικό στάδιο. Επιπλέον πρέπει να ληφθούν ανάλογες πρόνοιες για την Προδημοτική και Ειδική Εκπαίδευση.
• -Εννοείται ότι το πρόγραμμα θα γίνεται σε εργάσιμο χρόνο, με την ανάλογη μείωση διδακτικού χρόνου σε όλους τους συμμετέχοντες/ουσες (Μέντορες, μεντορευόμενους, βοηθούς διευθυντές και διευθυντές), μετά από συμφωνία.
• -Το πρόγραμμα δεν πρέπει να είναι γραφειοκρατικό. Το περιεχόμενο της συνοπτικής έκθεσης των μεντόρων πρέπει να καθοριστεί για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει η γραφειοκρατία που υπήρχε παλαιότερα στο αντίστοιχο πρόγραμμα.
• -Τα κριτήρια επιτυχίας στο πρόγραμμα πρέπει να είναι σαφή και να συμφωνηθούν με την Οργάνωση.
• -Θα πρέπει να ληφθούν πρόνοιες για τις μεταθέσεις και τις τοποθετήσεις των νεοεισερχομένων έτσι ώστε να μπορούν όλοι οι νεοεισερχόμενοι να συμμετέχουν στο πρόγραμμα, την πρώτη σχολική χρονιά που διορίζονται. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν σχολεία που στελεχώνονται σχεδόν αποκλειστικά με νεοεισερχόμενους. -Παράλληλα, νεοεισερχόμενοι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα πρέπει να τοποθετούνται μόνο σε ένα σχολείο.
• -Πρέπει να διευκρινιστεί πως στο πρόγραμμα συμμετέχει επιτυχώς κάποιος/κάποια εκπαιδευτικός μόνο μία φορά. Για παράδειγμα, ένας/μία συμβασιούχος εκπαιδευτικός ο οποίος/η οποία έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμα, δεν θα συμμετάσχει ξανά όταν μονιμοποιηθεί και θα είναι επί δοκιμασία.
• -Δεν φαίνεται να λήφθηκαν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των σχολικών μονάδων: μικρά Δημοτικά Σχολεία, Νηπιαγωγεία, Ειδικά Σχολεία, καθώς και οι Ειδικοί Εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε Δημοτικά και Νηπιαγωγεία. Δεν ξεκαθαρίζεται αν θα υπάρχουν κατάλληλοι/εξειδικευμένοι μέντορες και στην Ειδική Εκπαίδευση κατά ειδικότητα, καθώς και με ποιο τρόπο ο μέντορας θα ασκεί τα καθήκοντά του όπου δεν δύναται να βρίσκεται στο ίδιο σχολείο με τον νεοεισερχόμενο συνάδελφο Ειδικής Εκπαίδευσης.
• -Οι μέντορες πρέπει να λαμβάνουν μείωση δύο διδακτικών περιόδων ανά νεοεισερχόμενο με μέγιστη μείωση τις τέσσερις περιόδους, αν στηρίζουν δύο νεοεισερχόμενους. Μέγιστος αριθμός νεοεισερχόμενων ανά μέντορα, το δύο.
• -Καταγράφεται η διαφωνία της Οργάνωσης στο να δίνεται η συνοπτική έκθεση στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, προσδίδοντας στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ρόλο αξιολογητή.

 

Πρόγραμμα παιδαγωγικής και διδακτικής στήριξης εκπαιδευτικών:

Η ΠΟΕΔ συμφωνεί με την θεσμοθέτηση προγράμματος παιδαγωγικής και διδακτικής στήριξης εκπαιδευτικών, με τρόπο και μορφή που θα συζητηθεί και συμφωνηθεί, περιλαμβάνοντας τις πιο κάτω βασικές αρχές:

• -Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να παραπέμπονται στο πρόγραμμα, αν συγκεντρώνουν βαθμολογία χαμηλότερη από 50% σε κάθε έναν από τους επιμέρους τομείς της αξίας και η συνολική βαθμολογία της αξίας να είναι χαμηλότερη από το 50%.
• -Παράλληλα, θεωρούμε πως πρέπει να οριστούν ξεκάθαρα ποιες είναι οι πολύ σοβαρές αδυναμίες και τα κριτήρια που οδηγούν κάποιον/κάποια εκπαιδευτικό στο πρόγραμμα (πέραν της αριθμητικής βαθμολογίας), καθώς και ο τρόπος εντοπισμού τους.
• -Οι εκπαιδευτικοί που εντάσσονται σε πρόγραμμα στήριξης, θα πρέπει να ενημερώνονται γραπτώς για τον λόγο που έχουν ενταχθεί καθώς και τα σημεία που χρήζουν βελτίωσης. Παράλληλα, θα πρέπει να ενημερώνεται άμεσα και η ΠΟΕΔ.
• -Θα πρέπει να υπάρχει ξεχωριστή διαδικασία για άτομα που σε κάποιο διάστημα της υπηρεσίας τους χρειάζονται ψυχολογική στήριξη. Παράλληλα, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εντάσσονται στο πρόγραμμα εκπαιδευτικοί λόγω άλλων θεμάτων υγείας.
• -Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να στιγματίζονται οι εκπαιδευτικοί που θα δεχτούν στήριξη, εφόσον επιτύχουν.
• -Ένας/μία εκπαιδευτικός ο οποίος/η οποία έχει ολοκληρώσει επιτυχώς το πρόγραμμα, θα πρέπει να έχει το δικαίωμα εκ νέου συμμετοχής του/της σε αυτό, σε περίπτωση που προκύψει νέα ανάγκη στήριξης μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
• -Για να γίνει αποδεκτό το πρόγραμμα, θα πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον δύο ή ακόμη και τρεις σχολικές χρονιές. Την πρώτη θα γίνεται αρχική διάγνωση και στήριξη σε επίπεδο σχολείου (από τον Διευθυντή και τον Παιδαγωγικό Σύμβουλο) και τις επόμενες σχολικές χρονιές (αν χρειαστεί), στήριξη και αξιολόγηση. Η τελική απόφαση για παραπομπή στο πρόγραμμα, πρέπει να λαμβάνεται από τον Επιθεωρητή - Σύμβουλο.
• -Η στήριξη κατά τη δεύτερη σχολική χρονιά μπορεί να γίνεται με πιθανή αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος, αν το επιθυμεί ο/η εκπαιδευτικός. Παράλληλα, θα πρέπει να δίνεται συμφωνημένη μείωση διδακτικού χρόνου στον/στην εκπαιδευτικό για να μπορεί να διεκπεραιώνει τις απαιτήσεις του προγράμματος, καθώς και σε όσους συμμετέχουν και στηρίζουν τον εκπαιδευτικό, στο πλαίσιο του προγράμματος. Τέλος, η συμμετοχή στο πρόγραμμα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν κατά τον διαμοιρασμό των τάξεων και των μαθημάτων στους εκπαιδευτικούς, κατά την αρχή της σχολικής χρονιάς.
• -Η αξιολόγηση για την επάρκεια του εκπαιδευτικού (κατά τη δεύτερη ή και τρίτη σχολική χρονιά) πρέπει να γίνεται από διαφορετικά άτομα από αυτά που έχουν εισηγηθεί την παραπομπή και η αξιολόγηση να διεξάγεται τη χρονιά που ακολουθεί τη χρονιά στήριξης.
• -Νοείται πως ο/η εκπαιδευτικός θα μπορεί να φέρει ένσταση σε οποιαδήποτε φάση του προγράμματος αλλά και στο αποτέλεσμα, η οποία θα πρέπει να εξεταστεί από το Δευτεροβάθμιο Σώμα Ενστάσεων.

 

Πρόγραμμα συνεχούς επαγγελματικής μάθησης:

• -Διαφωνούμε με την υποχρεωτικότητα και την αναφορά σε 50 ώρες επαγγελματικής μάθησης. Τονίζουμε επίσης, πως η παροχή συνεχούς επαγγελματικής μάθησης των εκπαιδευτικών, αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση του ΥΠΑΝ. Η συμπλήρωση των απαραίτητων ωρών επαγγελματικής μάθησης θα πρέπει να διασφαλίζεται εξ ολοκλήρου από το ΥΠΑΝ.
• -Το πρόγραμμα δεν πρέπει να επηρεάζει την εύρυθμη λειτουργία σχολείων. Όλες οι επιμορφώσεις θα πρέπει να διεξάγονται σε εργάσιμο χρόνο, μερίμνη του ΥΠΑΝ.
• -Ο φάκελος επιτευγμάτων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός. Οι εκπαιδευτικοί συμπληρώνουν το Ατομικό Πληροφοριακό Δελτίο στο τέλος της σχολικής χρονιάς, καταγράφοντας τις δράσεις και επιμορφώσεις του/της εκπαιδευτικού. Σημειώνουμε πως υπάρχει εισήγηση από ΠΟΕΔ για αξιοποίηση του Ατομικού Πληροφοριακού Δελτίου, στο πλαίσιο της Αυτοαξιολόγησης.
• -Πρέπει να ενισχυθούν οι σχολικές μονάδες, ώστε να έχουν τον χρόνο που απαιτείται για να μπορέσουν να διαχειριστούν το πρόγραμμα.

 

Διαμορφωτική Αξιολόγηση – Αριθμητική Αξιολόγηση:

• -Η αριθμητική και/ή η διαμορφωτική αξιολόγηση διεξάγονται κάθε τρία χρόνια για εκπαιδευτικούς που έχουν λιγότερα από 25 χρόνια υπηρεσίας και κάθε τέσσερα χρόνια για εκπαιδευτικούς που έχουν 25 ή περισσότερα χρόνια υπηρεσίας. Ο Διευθυντής δεν αξιολογεί αριθμητικά τους εκπαιδευτικούς, αλλά διαμορφωτικά. Θα πρέπει να δοθεί ο απαραίτητος διοικητικός χρόνος στους Διευθυντές για να μπορούν να διεκπεραιώνουν αποτελεσματικά τη διαμορφωτική αξιολόγηση αλλά και όλα τα καθήκοντα που προνοούνται και από το ΝΣΑ.
• -Η διαμορφωτική αξιολόγηση αρχίζει για όλους τους συμβασιούχους και επί δοκιμασία εκπαιδευτικούς, την πρώτη χρονιά διορισμού τους, μέσω του προγράμματος νεοεισερχόμενων εκπαιδευτικών. Στη συνέχεια, διεξάγεται ανά τριετία.
• -Η πρώτη αριθμητική αξιολόγηση μπορεί να γίνει στα 8 χρόνια υπηρεσίας, εκ των οποίων τα 5 στο δημόσιο σχολείο, για τους/τις εκπαιδευτικούς που το επιθυμούν. -Αυτή η πρόνοια πρέπει να μελετηθεί σε συνδυασμό με το μεταβατικό στάδιο για να εξευρεθεί τρόπος ώστε να μην αδικηθούν εκπαιδευτικοί.
• -Αποτελεί θέση της ΠΟΕΔ, ότι αριθμητική αξιολόγηση έχει ο εκπαιδευτικός μόνο αν το ζητήσει ο ίδιος, διαφορετικά συνεχίζει μόνο με διαμορφωτική αξιολόγηση.
• Εκπαιδευτικοί οι οποίοι/οποίες επιθυμούν να αξιολογηθούν αριθμητικά, αλλά και οι επί δοκιμασία εκπαιδευτικοί, αξιολογούνται από δύο επιθεωρητές – αξιολογητές, με δύο προειδοποιημένες και κοινές επισκέψεις στην τάξη. Παράλληλα, ο/η Διευθυντής/τρια, ο/η οποίος/α συμμετέχει στις δύο αυτές επισκέψεις, αξιολογεί διαμορφωτικά τον/την εκπαιδευτικό, αξιοποιώντας και τις παρατηρήσεις των δύο επιθεωρητών – αξιολογητών. Η διαμορφωτική όμως αξιολόγηση δεν συνδέεται και δεν επηρεάζει την αριθμητική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού. Σε αυτή την περίπτωση, ο επιθεωρητής - σύμβουλος μπορεί να εμπλέκεται στη διαμορφωτική αξιολόγηση με άλλους τρόπους όπως: προειδοποιημένη επίσκεψη στην τάξη για συνδιδασκαλία, διεξαγωγή δειγματικού μαθήματος, συμμετοχή στην Επαγγελματική Μάθηση, προγραμματισμό, βοήθεια στην ετοιμασία μαθημάτων κ.ά.
• -Εκπαιδευτικοί οι οποίοι δεν επιθυμούν αριθμητική αξιολόγηση, αξιολογούνται μόνο διαμορφωτικά από τον Διευθυντή και τον Επιθεωρητή - Σύμβουλο, με δύο προειδοποιημένες και κοινές επισκέψεις στην τάξη. Δεν υπάρχει καμία σύνδεση της διαμορφωτικής με την αριθμητική αξιολόγηση. Παράλληλα, η διαμορφωτική αξιολόγηση μπορεί να περιλαμβάνει και συζήτηση με τον εκπαιδευτικό, προειδοποιημένη επίσκεψη στην τάξη για συνδιδασκαλία, διεξαγωγή δειγματικού μαθήματος, συμμετοχή στην Επαγγελματική Μάθηση, προγραμματισμό, βοήθεια στην ετοιμασία μαθημάτων κ.ά.
• -Θεωρούμε πως κάτω από σωστές συνθήκες και μετά από διάλογο με την Οργάνωση, μπορεί η αυτοαξιολόγηση, υπό προϋποθέσεις, να αποτελέσει μια πηγή αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, η οποία να έχει βαρύτητα από 5% μέχρι 10%.

 

Αξιολόγηση παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας:

• -Ο όρος αξιολόγηση παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας ζητούμε να αντικατασταθεί με τον όρο «αξιολόγηση για μονιμοποίηση» για τους επί δοκιμασία εκπαιδευτικούς.
• -Θα πρέπει να ακολουθηθεί αντίστοιχη σύνθεση αξιολογητών με αυτή που θα συμφωνηθεί για την τελική - αριθμητική αξιολόγηση.

 

Τελική (αριθμητική) αξιολόγηση για σκοπούς προαγωγής (Στάδιο Β):

• -Για να έχει δικαίωμα να αιτηθεί ένας εκπαιδευτικός προαγωγή πρέπει να έχει τουλάχιστον τρεις (3) αριθμητικές αξιολογήσεις τα τελευταία 10 χρόνια. Πρέπει παράλληλα να συζητηθεί και να τροποποιηθεί ο κανονισμός προαγωγών.
• -Όσον αφορά τη μετατροπή των βαθμολογιών από το 40 στο 100, δεν μπορεί γίνει αποδεκτή ως έχει στο σχέδιο. Μια τέτοια ρύθμιση επιβάλλει τη συνολική τροποποίηση του κανονισμού προαγωγών και νοείται πως αυτό προϋποθέτει ενδελεχή διάλογο με την ΠΟΕΔ. Παράλληλα, η προτεινόμενη μετατροπή βαθμολογιών, ενδέχεται να αδικήσει αριθμό εκπαιδευτικών ενώ παράλληλα υπάρχουν πολλές ασάφειες ως προς την εν λόγω αλλαγή.
• -Στο πλαίσιο εφαρμογής της αμφίδρομης αξιολόγησης, οι αξιολογούμενοι πρέπει να παρέχουν ανατροφοδότηση για τους αξιολογητές που τους αξιολογούν αριθμητικά, η οποία θα λαμβάνεται υπόψη στην αριθμητική αξιολόγηση των αξιολογητών. Για παράδειγμα οι εκπαιδευτικοί για τους επιθεωρητές – αξιολογητές τους.

 

Δευτεροβάθμιο Σώμα Εξέτασης Ενστάσεων – Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων:

• -Η ΠΟΕΔ συμφωνεί με τη δημιουργία Ανεξάρτητου Δευτεροβάθμιου Σώματος Εξέτασης Ενστάσεων.
• Βασική αρχή σύστασης αυτού του σώματος, είναι η μη συμμετοχή όσων συμμετείχαν στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού με οπουδήποτε τρόπο.
• -Θεωρούμε πως πρέπει να συμμετέχουν άτομα που έχουν σχέση με την εκπαίδευση και κατ’ εξαίρεση ένας νομικός. Το Δευτεροβάθμιο Σώμα Εξέτασης Ενστάσεων, θα πρέπει να περιλαμβάνει τρεις άλλους αξιολογητές του ΥΠΑΝ. Επίσης, πρέπει να δίνεται το δικαίωμα σε δια ζώσης τεκμηρίωση της ένστασης του εκπαιδευτικού.

 

Πρόγραμμα προετοιμασίας στελεχών εκπαίδευσης (πριν την προαγωγή):

• -Διαφωνούμε με τη διεξαγωγή του προγράμματος προετοιμασίας στελεχών πριν την προαγωγή. Το πρόγραμμα πρέπει να διεξάγεται μετά την προαγωγή (Βοηθών Διευθυντών/τριών και Διευθυντών/τριών), σε εργάσιμο χρόνο, όπως γίνεται σήμερα και για τους Διευθυντές/τριες και με την ανάλογη μείωση ωραρίου, για όσο διάστημα διαρκεί το πρόγραμμα.

 

Πρόγραμμα επαγγελματικής ανάπτυξης στελεχών (μετά την προαγωγή):

• -Διαφωνούμε με το πρόγραμμα επαγγελματικής ανάπτυξης στελεχών και επιθυμούμε να συνεχιστεί η υφιστάμενη πρακτική.
• -Βασική μας αρχή είναι πως η επαγγελματική ανάπτυξη και η επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών δεν πρέπει να συνδέεται με την τελική αξιολόγησή τους.

 

Τελική (αριθμητική) αξιολόγηση για σκοπούς προαγωγής (Στάδιο Γ):

• -Ως Οργάνωση ζητούμε να γίνει διεξοδικός διάλογος για το πώς αξιολογούνται και πώς/πότε προάγονται οι εκπαιδευτικοί που βρίσκονται σε απόσπαση, σε συμβουλευτικό έργο ή είναι συνδετικοί λειτουργοί.
• -Καταγράφουμε δε το ερώτημα για το ποιες διαδικασίες θα εφαρμόζει η ΕΕΥ, σε περίπτωση που στέλεχος δεν επιτύχει μετά το πρόγραμμα στήριξης.

 

Εσωτερική Αξιολόγηση (αυτοαξιολόγηση):

• -Θα πρέπει να απλοποιηθούν οι διαδικασίες που αφορούν στην εσωτερική αξιολόγηση, έτσι ώστε να μην είναι γραφειοκρατική. Παράλληλα, επιβάλλεται να δοθεί χρόνος στα σχολεία (5 - 10 ώρες, ανάλογα με το μέγεθος του σχολείου), για να μπορεί να εφαρμοστεί. Η εσωτερική αξιολόγηση δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για σύγκριση των σχολικών μονάδων.

 

Εξωτερική Αξιολόγηση:

• -Διαφωνούμε με την αναφορά για την εξωτερική αξιολόγηση και ζητούμε να αφαιρεθεί, αφού δεν υφίσταται πλέον ανάγκη διεξαγωγής αυτού του είδους αξιολόγησης.

 

Μεταξιολόγηση:

• -Η μεταξιολόγηση δεν αντικαθιστά στοιχεία που αφορούν στη νομιμότητα της εφαρμογής του όλου σχεδίου αξιολόγησης. Για τη μεταξιολόγηση θα πρέπει να περιληφθούν πρόνοιες οι οποίες να επιτρέπουν τη γρήγορη διόρθωση στρεβλώσεων και αδύνατων σημείων και για την Οργάνωση είναι αυτονόητο πως θα συμμετέχει στην όλη διαδικασία.

 

Μεταβατικές Διατάξεις:

• -Οι μεταβατικές διατάξεις θα πρέπει να επανακαθοριστούν, με βάση τις αλλαγές που εισηγούμαστε. Είναι άσκοπο να καταθέσουμε συγκεκριμένες μεταβατικές διατάξεις, μιας και υπάρχει το ενδεχόμενο σημαντικών διαφοροποιήσεων σε σχέση με το προσχέδιο που μας δόθηκε.
• -Θεωρούμε πως τα χρονοδιαγράμματα που περιλαμβάνονται στην πρόταση, είναι ασφυκτικά και θα πρέπει να επεκταθεί η χρονική περίοδος των 5 χρόνων.
• -Τονίζουμε πως τα χρονοδιαγράμματα θα πρέπει να μελετηθούν σε βάθος, για να μην αδικηθούν/ευνοηθούν εκπαιδευτικοί. Για παράδειγμα, η πρόταση δεν αναφέρεται στο πώς θα αξιολογηθούν στο μεταβατικό στάδιο όσοι έχουν 9-12 χρόνια υπηρεσίας. Προφανώς θα προκύψουν / δημιουργηθούν αδικίες λόγω άνισης μεταχείρισης, οι οποίες δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές.

 

Κριτήρια Αξιολόγησης – Παράρτημα:

• -Σε ό,τι αφορά τα κριτήρια αξιολόγησης και το παράρτημα, ως Οργάνωση σημειώνουμε πως θα πρέπει να ακολουθήσει διάλογος για να συμφωνηθούν με την ΠΟΕΔ.

 

Σε σχέση με το οικονομικό μέρος της πρότασης, υπογραμμίζουμε τα εξής:

• -Το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν πρέπει να συνδέεται με το κόστος άλλων καινοτομιών/εκπαιδευτικών πολιτικών όπως π.χ. η ΕΠΕΜΕΛ, το πρόγραμμα νεοεισερχομένων κ.ά.
• -Η στήριξη της Διευθυντικής Ομάδας (Διευθυντών/τριών και Βοηθών Διευθυντών/τριών) δεν πρέπει να εξαρτάται από την εφαρμογή του ΝΣΑ. Η στήριξη σε διοικητικό χρόνο αποτελεί διαχρονικό και απολύτως δικαιολογημένο αίτημα της ΠΟΕΔ και δεν αποδεχόμαστε την όποια διασύνδεσή του με το ΝΣΑ. Σημειώνουμε ότι το αίτημα δικαιολογείται από τη σταδιακή και καθεχρονική αύξηση των διοικητικών καθηκόντων και απαιτήσεων εδώ που καταγράφεται εδώ και δεκαετίες. Επομένως, πρέπει να κατατεθεί από το ΥΠΑΝ αναλυτικό χρονοδιάγραμμα σταδιακού μηδενισμού του διδακτικού χρόνου των Διευθυντών και σημαντικής μείωσης του διδακτικού χρόνου των Βοηθών Διευθυντών, όπως εξάλλου δεσμεύτηκε το ΥΠΑΝ σε επιστολή του ημερομηνίας 3 Απριλίου 2024 με τίτλο «Απορρέοντα Συνάντησης Υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας με ΠΟΕΔ που πραγματοποιήθηκε στις 26 Μαρτίου 2024». Στο εν λόγω έγγραφο αναφέρεται πως: «Στη συνέχεια θα ακολουθήσει διάλογος, για να αποφασιστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα με στόχο τον μηδενισμό του διδακτικού χρόνου των διευθυντών/ριών. Ταυτόχρονα, θα αρχίσει η μείωση του διδακτικού χρόνου των ΒΔ, με χρονοδιάγραμμα που θα συμφωνηθεί».
• -Ταυτόχρονα, το ΥΠΑΝ οφείλει να καταθέσει ξεκάθαρη φόρμουλα καθορισμού του αριθμού των βοηθών διευθυντών  που αντιστοιχούν σε κάθε σχολική μονάδα, με σαφή και ξεκάθαρα κριτήρια. Η ανάγκη αύξησης των ΒΔ υφίσταται και τώρα με τα επιπρόσθετα καθήκοντα και εφαρμογή εκπαιδευτικών πολιτικών (προς τα κάτω επέκταση Υποχρεωτικής Προδημοτικής Εκπαίδευσης) και ανάγκες που έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια, καθήκοντα τα οποία αυξάνονται σημαντικά με την εφαρμογή της Επαγγελματικής Μάθησης και του ΝΣΑ. Θεωρούμε πως είναι απαραίτητη η δημιουργία άλλων 200 επιπρόσθετων θέσεων Βοηθών Διευθυντών/τριών, για την ομαλή λειτουργία των σχολείων.
• -Θέση μας είναι η παραχώρηση ωρών, οι οποίες θα κατανεμηθούν στους ΒΔ των σχολείων (5-10, ανάλογα με το μέγεθος του σχολείου), έτσι ώστε να εκτελούν τα καθήκοντα: υφιστάμενα και νέα. Νοείται ότι πρέπει να αυξηθεί ο ανεπαρκής σήμερα διοικητικός χρόνος των υφιστάμενων ΒΔ.
• -Για τους ΒΔ ζητείται μισθολογική αναβάθμιση στην κλίμακα Α12 και μείωση ωραρίου. Ταυτόχρονα, οι Διευθυντές/τριες πρέπει να αναβαθμιστούν στην κλίμακα A13.
• -Πρέπει να επανέλθουν στην οικονομική πτυχή οι δύο θέσεις των ΠΛΕ (Προδημοτικής και Ειδικής), οι οποίες ενώ παρουσιάστηκαν στην ΠΟΕΔ κατά την προφορική παρουσίαση της οικονομικής πτυχής, στην επίσημη πρόταση αφαιρέθηκαν. Ταυτόχρονα, πρέπει να συζητηθεί και να εφαρμοστεί η δημιουργία ξεχωριστού γραφείου παιδείας στην επαρχία Αμμοχώστου, με δημιουργία κι εκεί θέσης ΠΛΕ, καθώς και η αύξηση των ΠΛΕ σε άλλες μεγάλες επαρχίες.
• -Σε ότι αφορά τον Ανώτερο Εκπαιδευτικό, ζητούμε τη δημιουργία τουλάχιστον 300 νέων θέσεων, οι οποίες θα αφορούν θέση προαγωγής, στη μισθολογική κλίμακα Βοηθού Διευθυντή. Ο ανώτερος εκπαιδευτικός, θα αναλαμβάνει θέση μέντορα νεοεισερχομένων ή άλλα παιδαγωγικά καθήκοντα που θα καθοριστούν στο σχέδιο υπηρεσίας, με αντίστοιχη μείωση διδακτικού χρόνου. Νοείται ότι δεν αναλαμβάνει καθήκοντα μέντορα ή επιμορφωτή για το μόνιμο προσωπικό.

• -Ανεξάρτητα από το νέο σχέδιο αξιολόγησης, θα πρέπει να δημιουργηθεί στο άμεσο μέλλον κι ένα νέο κανάλι για τους έμπειρους εκπαιδευτικούς, που να έχουν κάποιου είδους επιβράβευση (π.χ. μείωση διδακτικού χρόνου, ή/και τέλος αξιολόγησης, ή/και μισθολογικό όφελος).

 

Κλείνοντας, τονίζουμε πως έχουμε συμπεριλάβει στο παρόν έγγραφο μόνο τα σημαντικότερα ζητήματα. Αυτά δηλαδή που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το προσχέδιο της πρότασης για το ΝΣΑ. Είμαστε στη διάθεση του ΥΠΑΝ να τεκμηριώσουμε αναλυτικά όλες τις θέσεις μας σε συνάντηση, αν μας ζητηθεί. Τέλος, σας ενημερώνουμε πως η όποια τελική σας πρόταση θα αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου σε Παγκύπριο Συμβούλιο των 100 Γενικών Αντιπροσώπων της ΠΟΕΔ και ενδεχομένως να τεθεί στη βάση των μελών της ΠΟΕΔ για έγκριση ή απόρριψη.

 

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για διευκρινίσεις και διατελούμε,

 

Μετά τιμής,

 

Η Πρόεδρος                                                                        Ο Γενικός Γραμματέας

 

 

 

Μύρια Βασιλείου                                                                  Χάρης Χαραλάμπους

 

 

Κοινοποίηση: Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας