Λευκωσία, 4 Ιουνίου 2025

 

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΟΕΔ

4 Ιουνίου 2025

 

Η Παγκύπρια Οργάνωση Ελλήνων Δασκάλων έχοντας ως σημείο αναφοράς τη στήριξη του Δημόσιου Σχολείου και των λειτουργών του, διεκδικεί, καταθέτοντας τεκμηριωμένες θέσεις και εισηγήσεις προς την Επίσημη Πλευρά. Τα ζητήματα είναι πολλά γι’ αυτό και η στήριξη προς το Δημόσιο Σχολείο θα πρέπει να είναι συνεχής και να υπάρχει εγρήγορση από πλευράς ΥΠΑΝ. Δυστυχώς το τελευταίο διάστημα, καταγράφεται σειρά ζητημάτων, τα οποία η Οργάνωση θέτει έντονα προς το ΥΠΑΝ χωρίς να λαμβάνει ξεκάθαρες απαντήσεις και χωρίς να δίνονται ουσιαστικές λύσεις. Ταυτόχρονα καταγράφονται ζητήματα για τα οποία το ΥΠΑΝ δρα μονομερώς, χωρίς να εξαντλήσει τα περιθώρια διαλόγου με την ΠΟΕΔ.

 

Η ΠΟΕΔ εδώ και δύο χρόνια καταθέτει και δημόσια την έντονη δυσαρέσκειά της για σειρά ζητημάτων, τα οποία έχρηζαν και χρήζουν σωστής και άμεσης διαχείρισης από πλευράς ΥΠΑΝ. Το ΥΠΑΝ το διάστημα αυτό και παρά τις προφορικές δεσμεύσεις που δίνονταν σε συναντήσεις με την ΠΟΕΔ, δεν προχώρησε σε ουσιαστική διαχείριση ή/και επίλυσή τους. Αποκορύφωμα της κατάστασης αυτής αποτέλεσε ο τρόπος με τον οποίο το ΥΠΑΝ διαχειρίστηκε το θέμα της Αξιολόγησης του Εκπαιδευτικού και του Εκπαιδευτικού Έργου, διακόπτοντας ουσιαστικά τον κοινωνικό διάλογο και μετακυλίοντας τις ευθύνες του στη Βουλή.

 

Είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε την αναφορά μας στο εν λόγω θέμα, με κάποιες αναγκαίες διευκρινίσεις:

• -Κανονισμοί Αξιολόγησης υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν στο Εκπαιδευτικό Σύστημα της Κύπρου. Η ανάγκη για εκσυγχρονισμό τους δεν μπορεί να ισοδυναμεί στον μηδενισμό του συστήματος, που στο τέλος της μέρας το ίδιο το ΥΠΑΝ εφάρμοζε και εφαρμόζει εδώ και 50 χρόνια. Επιπλέον, η προσπάθεια εκσυγχρονισμού του υφιστάμενου συστήματος κανονισμών αξιολόγησης, δεν μπορεί να αφήνεται να νοηθεί ότι ξεκινά από το μηδέν, αφού πολλές από τις προτεινόμενες αλλαγές ήδη υπάρχουν σε κανονισμούς και νομοθεσίες.
• -Ως εκπαιδευτικοί ζητούμε τη σωστή αξιολόγηση και σε καμία περίπτωση δεν είμαστε απέναντι στην αξιολόγηση. Επιζητούμε ένα δίκαιο και αξιοκρατικό σύστημα αξιολόγησης το οποίο να δίνει ευκαιρίες στους ικανότερους εκπαιδευτικούς να ανελιχθούν, να μην αδικεί κανένα εκπαιδευτικό. Η όλη προσπάθεια θα πρέπει να παραπέμπει σε ένα σύγχρονο σύστημα αξιολόγησης, το οποίο θα διορθώνει στρεβλώσεις και παραλήψεις του υφιστάμενου.
• -Ο εκσυγχρονισμός των κανονισμών αξιολόγησης, σαφώς και είναι αναγκαίος. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να τύχει αποδοχής η προσέγγιση ότι με αυτό τον τρόπο θα επιλυθούν όλα τα προβλήματα που αφορούν στο Δημόσιο Σχολείο. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον πάρα πολλές στοχευμένες και σωστές εκπαιδευτικές πολιτικές.
• -Η ΠΟΕΔ από την πρώτη στιγμή δήλωσε το παρών της και συμμετείχε εποικοδομητικά στον διάλογο που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2024. Σημειώνουμε δε ότι προσχέδιο μιας ολοκληρωμένης πρότασης μάς δόθηκε τον Φεβρουάριο του 2025. Σε αυτό το διάστημα η Οργάνωση μελετώντας τις θέσεις ή/και προτάσεις του ΥΠΑΝ, κατέθετε γραπτώς τις εισηγήσεις, τις θέσεις και τους προβληματισμούς της, με τελευταία την επιστολή της στις 7 Μαΐου 2025, για την οποία δεν λάβαμε την όποια απάντηση. Αντί απάντησης ενημερωθήκαμε για την απόφαση του ΥΠΑΝ να προχωρήσει μονομερώς, καταθέτοντας σχετικό νομοθέτημα στο Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια στη Βουλή, ενέργεια για την οποία η ΠΟΕΔ διαμαρτυρήθηκε και δημόσια, καλώντας όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα να μην προχωρήσουν σε συζήτηση επί του σχεδίου και να ζητήσουν το ΥΠΑΝ να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια διαλόγου με την ΠΟΕΔ.
• -Ξεκαθαρίζοντας λοιπόν τη θέση μας για άλλη μια φορά, δηλώνουμε ότι η ΠΟΕΔ δεν μπορεί να αποδεχθεί ως έχει μια πρόταση στην οποία καταγράφονται σοβαρά σημεία διαφωνίας, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει η ανάγκη διασαφήνισης άλλων σημείων και συμφωνίας με την Οργάνωση.  Ως εκ τούτου, ζητούμε όπως συνεχιστεί ο διάλογος του ΥΠΑΝ με την ΠΟΕΔ, έτσι ώστε το επόμενο διάστημα να συζητηθούν και να συμφωνηθούν τα σημεία διαφωνίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια εξ αυτών:
• -Ο ρόλος του διευθυντής/τριας στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, πρέπει να παραμένει ως έχει, επιτρέποντας την καθοδήγηση και τη διαμορφωτική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Ο διπλός ρόλος του αξιολογητή και του καθοδηγητή αποτελεί ήδη στρέβλωση του υφιστάμενου συστήματος, ενώ οι ιδιαιτερότητες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τον μεγάλο αριθμό μονοθέσιων και διθέσιων και μικρών σχολικών μονάδων, το επιβάλλει.
• Η μετατροπή της βαθμολογίας από το 40 στο 100, χωρίς να υπάρξουν άλλες απαραίτητες τροποποιήσεις και σε άλλες νομοθεσίες και κανονισμούς όπως ο κανονισμός προαγωγών , θα δημιουργήσει τεράστιες στρεβλώσεις και αδικίες. Παράλληλα, η μετατροπή των υφιστάμενων βαθμολογιών στη νέα κλίμακα θα αδικήσει με μαθηματική ακρίβεια μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών.
• -Ζητήματα που αφορούν σε επιπλέον καθήκοντα εκπαιδευτικών (διευθυντικής ομάδας, εκπαιδευτικών, νεοεισερχόμενων εκπαιδευτικών κλπ.), δημιουργία νέων σχεδίων υπηρεσίας και άλλα εργασιακά θέματα, πρέπει να είναι ξεκάθαρα και συμφωνημένα. Ο διάλογος για αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της ΜΕΠΕΥ. Ξεκάθαρη πρέπει να είναι και η αντίστοιχη αύξηση του διοικητικού και εξωδιδακτικού χρόνου κατά τον οποίο αυτά τα καθήκοντα θα πραγματώνονται.

 

Ταυτόχρονα, σημειώνουμε για πολλοστή φορά ότι η εκπαίδευση είναι ο χώρος που επιβάλλει συνεχή εγρήγορση από όλους όσοι εμπλέκονται σε αυτή. Ως εκ τούτου, το ΥΠΑΝ πρέπει να προχωρήσει σε αποφάσεις και να δώσει λύσεις σε σειρά άλλων ζητημάτων.

• -Η συμφωνία του Νοέμβρη του 2023, στη βάση της οποίας θα πρέπει να δοθεί αριθμός μόνιμων οργανικών θέσεων ώστε να μειωθεί ο τεράστιος αριθμός έκτακτων εκπαιδευτικών, θα πρέπει να υλοποιηθεί χωρίς άλλη καθυστέρηση. Ξεκαθαρίζουμε προς την Κυβέρνηση ότι ενδεχόμενη αθέτηση συμφωνίας από πλευράς ΥΠΑΝ, θα οδηγήσει την Οργάνωση σε δυναμική αντίδραση. Υπενθυμίζουμε πως οι πιο κάτω θέσεις δεν είναι επιπρόσθετες και δεν έχουν κανένα επιπρόσθετο κόστος. Συγκεκριμένα, αριθμός έκτακτων εκπαιδευτικών θα μονιμοποιηθεί βοηθώντας σημαντικά την έγκαιρη στελέχωση των σχολικών μονάδων.
• -Την ίδια στιγμή το ΥΠΑΝ εξακολουθεί να παρανομεί με τη διοίκηση των νηπιαγωγείων, αφού δεν έχει ακόμα προχωρήσει στην αύξηση των διοικητικών θέσεων, έτσι ώστε να στελεχωθούν σωστά διοικητικά. Ενώ το ΥΠΑΝ σε συνάντηση με την ΠΟΕΔ τον Φεβρουάριο αναγνώρισε την ανάγκη αύξησης των διοικητικών θέσεων στην Προδημοτική, ανεξαρτήτως του Νέου Σχεδίου Αξιολόγησης, δυστυχώς τρεις μήνες μετά έμμεσα σύνδεσε τις θέσεις αυτές με το σχέδιο Αξιολόγησης.
• -Παράλληλα, η στήριξη της Διευθυντικής ομάδας και η αύξηση του διοικητικού χρόνου των Διευθυντών και των Βοηθών Διευθυντών είναι ένα άλλο ζήτημα στο οποίο παρατηρείται σημαντική κωλυσιεργία εκ μέρους του ΥΠΑΝ. Από τον Απρίλιο του 2024 το ΥΠΑΝ είχε δεσμευτεί με επιστολή του πως θα ακολουθούσε διάλογος για το εν λόγω θέμα. Διάλογος που δεν ξεκίνησε ποτέ.
• -Εδώ και μήνες η Οργάνωση αναμένει τη θέση του ΥΠΑΝ σε σχέση με το Νέο Σύστημα Διορισμών και τη διατήρηση του καταλόγου διοριστέων μετά το 2027. Ένα σοβαρό ζήτημα το οποίο έπρεπε ήδη να έχει τύχει διαχείρισης και διαλόγου με την ΠΟΕΔ. Αντί αυτού, το ΥΠΑΝ επαναπαύεται στην απλή αναμονή της γνωμάτευσης από πλευράς Νομικής Υπηρεσίας. Εδώ και οκτώ μήνες αναμένεται η πολυπόθητη γνωμάτευση για το σύστημα διορισμού ενώ οι επιτροπές που δεσμεύτηκε να δημιουργήσει το ΥΠΑΝ για αυτό το θέμα αλλά και για άλλα, ουδέποτε δημιουργήθηκαν.
• -Η δύσκολη καθημερινότητα των σχολικών μονάδων χρειάζεται άμεσες λύσεις και σωστές αποφάσεις από πλευράς ΥΠΑΝ, ώστε να επιτυγχάνεται η εύρυθμη λειτουργία τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε: την ανάγκη για αποτελεσματική διαχείριση περιστατικών βίας και παραβατικότητας, την ανάγκη διαχείρισης της υποστελέχωσης που προκύπτει από την έλλειψη ενδιαφέροντος εκπαιδευτικών να υπηρετήσουν από τη θέση του/τις αντικαταστάτης/τριας, τη ρύθμιση του εργασιακού πλαισίου όσων εκπαιδευτικών εργάζονται στα Προαιρετικά Ολοήμερα Σχολεία, την ουσιαστική ενίσχυση της διευθυντικής ομάδας και των εκπαιδευτικών ώστε να μπορέσουν να διαχειριστούν τις πολλαπλές προκλήσεις του Δημόσιου Σχολείου, την επαρκή στελέχωση των σχολείων με διοικητικό και βοηθητικό προσωπικό, τον εκσυγχρονισμό της Ειδικής/Ενιαίας Εκπαίδευσης κ.ά.

 

Για όλα αυτά τα ζητήματα η ΠΟΕΔ εδώ και μήνες δεν έχει πάρει απαντήσεις, με ορατό τον κίνδυνο να επαναληφθούν ή/και να διογκωθούν την επόμενη σχολική χρονιά. Σε κάποιες περιπτώσεις δε, η διαχείριση που έγινε από το ΥΠΑΝ ήταν επιεικώς ανεπαρκής. Από το 2023 η ΠΟΕΔ έχει εισηγηθεί οι συμβασιούχοι μερικής απασχόλησης στα ΠΟΣ να αξιοποιούνται και σε πρωινές αντικαταστάσεις, έτσι ώστε να αμβλυνθεί το πρόβλημα της έλλειψης αντικαταστατών. Για δύο σχεδόν χρόνια η Οργάνωση λαμβάνει κάποιες φορές υποσχέσεις πως θα υλοποιηθεί, άλλες φορές απαντήσεις πως θα διερευνηθεί και μερικές φορές πως δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός πως η εν λόγω πρακτική ανακοινώθηκε στη σελίδα της ΕΕΥ στην αρχή της σχολικής χρονιάς, μόνο για να ανακληθεί λίγες ώρες αργότερα.

 

Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των αντικαταστατών είναι ένα άλλο θέμα που απασχολεί έντονα την Οργάνωση. Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας αναμένεται να βοηθήσει και το πρόβλημα της έλλειψης αντικαταστατών, αφού παρόλο που το συγκεκριμένο καθεστώς είναι άκρως απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων, οι αντικαταστάτες στερούνται βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, καθιστώντας το μη ελκυστικό. Οι υποσχέσεις για δημιουργία επιτροπής που θα συζητήσει το θέμα ποτέ δεν υλοποιήθηκαν, ενώ το ΥΠΑΝ φαίνεται να ήταν σε σύγχυση για μεγάλο χρονικό διάστημα, παραπέμποντας την ΠΟΕΔ για διάλογο με αναρμόδια άτομα.

 

Σε συνέχεια των πιο πάνω, στις 5 Ιουνίου καλούμε τους Εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Δασκάλους/ες, Νηπιαγωγούς και Ειδικούς Εκπαιδευτικούς, να δώσουν μαζικά το παρών τους, εξουσιοδοτώντας την Ηγεσία της Οργάνωσης να διαχειριστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλα τα πιο πάνω ζητήματα.

 

Η σύγκρουση δεν είναι αυτοσκοπός. Στόχος μας είναι η σωστή διαχείριση ανοικτών και σοβαρών εκπαιδευτικών ζητημάτων, που ταλανίζουν το Δημόσιο Σχολείο. 

 

  ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΕΔ