Λευκωσία, 16 Ιουλίου 2025
Δρ Μάριο Στυλιανίδη
Διευθυντή Δημοτικής Εκπαίδευσης,
Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας
Θέμα: Ωράριο εργασίας αντικαταστατών/τριών
Τα τελευταία χρόνια, το μεγάλο πρόβλημα έλλειψης αντικαταστατών που παρατηρείται, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα, τόσο στην καθημερινότητα των σχολικών μονάδων όσο και στην ομαλή τους λειτουργία. Αν και στους καταλόγους διοριστέων βρίσκονται πέραν των 3000 διαθέσιμων εκπαιδευτικών για να εργαστούν ως αντικαταστάτες, εντούτοις παρατηρείται μία πρωτοφανής αποστροφή των νέων συναδέλφων από το να υπηρετήσουν το εκπαιδευτικό μας σύστημα από τη θέση του αντικαταστάτη.
Αυτό, οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: Αφενός το επάγγελμα του αντικαταστάτη δεν είναι αρκετά ελκυστικό, για να ωθήσει τους εκπαιδευτικούς αυτούς να εργαστούν στο Δημόσιο Σχολείο με αυτό το καθεστώς και αφετέρου η επικείμενη κατάργηση του καταλόγου διοριστέων δρα ως ανασταλτικός παράγοντας, αφού οι υφιστάμενοι αντικαταστάτες θα απωλέσουν την εργασία τους το 2027.
Αναμέναμε και αναμένουμε από το ΥΠΑΝ να προχωρήσει σε λύσεις που θα αμβλύνουν το πρόβλημα αυτό, όπως η αποστολή τουλάχιστο αντικαταστατών με πλήρη διδακτικό χρόνο στις σχολικές μονάδες και επί της ουσίας αλλαγή ή τροποποίηση της πολιτικής του 2015, βάσει της οποίας αποστέλνονται αντικαταστάτες με μειωμένο διδακτικό χρόνο και ο οποίος αντιστοιχεί στις διδακτικές ώρες των εκπαιδευτικών που απουσιάζουν. Το γεγονός αυτό αγνοεί εντελώς τον τρόπο λειτουργίας και τις πραγματικές ανάγκες των σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Η επαναφορά του πλήρους ωραρίου εργασίας, δηλαδή 29 περιόδους για όλες τις αντικαταστάσεις, πρακτική, η οποία ίσχυε πριν το 2015, βελτιώνει τους όρους εργασίας των αντικαταστατών, καθιστώντας το συγκεκριμένο καθεστώς πιο ελκυστικό και ταυτόχρονα ενισχύει τις σχολικές μονάδες, αφού μπορούν να αξιοποιήσουν τις ώρες αυτές προς όφελος των παιδιών και της εύρυθμης λειτουργίας τους.
Ως εναλλακτικό σενάριο, στην περίπτωση που το ΥΠΑΝ δεν επαναφέρει την πρακτική και πολιτική που εφαρμοζόταν πριν το 2015, καταθέτουμε την πιο κάτω εισήγηση για τροποποίηση της πρακτικής αποστολής αντικαταστατών (Αρ.Φακ. 15.15.18/2):
- Σε περίπτωση απουσίας εκπαιδευτικού, διενεργείται διορισμός που αντιστοιχεί σε χρόνο όσο το σύνολο των διδακτικών καθηκόντων του εκπαιδευτικού που απουσιάζει και σε αυτό τον χρόνο προστίθενται 4 (τέσσερις) περίοδοι για τα επιπρόσθετα καθήκοντα που αναλαμβάνει, με μέγιστο διδακτικό χρόνο τις 29 περιόδους.
- Σε περίπτωση απουσίας του Διευθυντή, να διασφαλιστεί ότι εφαρμόζεται η εγκύκλιος ημερομηνίας 16/2/2019 (Αρ.Φακ. 15.15.18/3), σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση απουσίας του Διευθυντή ή του ΒΔ, αποστέλλονται 29 διδακτικές περίοδοι, ανεξαρτήτως διάρκειας της απουσίας, για λόγους εύρυθμης λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Ο αντικαταστάτης αναλαμβάνει τις διδακτικές περιόδους του Βοηθού Διευθυντή που αναλαμβάνει καθήκοντα διεύθυνσης, καθώς και δύο περιόδους του αρχαιότερου εκπαιδευτικού. Ο Βοηθός Διευθυντής αναλαμβάνει τις διδακτικές περιόδους του Διευθυντή, καθώς και τα καθήκοντά του. Ο αρχαιότερος εκπαιδευτικός αναλαμβάνει τα διοικητικά καθήκοντα του Βοηθού Διευθυντή.
- Σε περίπτωση απουσίας Βοηθού Διευθυντή, να εφαρμόζεται η εγκύκλιος ημερομηνίας 16/2/2019 (Αρ.Φακ. 15.15.18/3), σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση απουσίας του Διευθυντή ή του ΒΔ, αποστέλλονται 29 διδακτικές περίοδοι, ανεξαρτήτως διάρκειας της απουσίας, για λόγους εύρυθμης λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Ο αντικαταστάτης αντικαθιστά τις διδακτικές περιόδους του Βοηθού Διευθυντή που απουσιάζει καθώς και τόσες διδακτικές περιόδους (με ελάχιστο το δύο) του εκπαιδευτικού που αναλαμβάνει τα καθήκοντα του Βοηθού Διευθυντή, ώστε ο διδακτικός χρόνος του εκπαιδευτικού που αναλαμβάνει τα καθήκοντα να είναι ο ίδιος με τον διδακτικό χρόνο του Βοηθού Διευθυντή που απουσιάζει.
- Οι αντικαταστάτες παραμένουν στη σχολική μονάδα καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της και αναλαμβάνουν επιπρόσθετα καθήκοντα όπως οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί όπως παιδονομία, υπευθυνότητες, συμμετοχή στη συνεδρία προσωπικού κλπ. Παράλληλα, από τον διδακτικό τους χρόνο, αφαιρούνται οι ανάλογες μειώσεις του εκπαιδευτικού που αναπληρώνουν, όπως υπευθυνότητα τμήματος, υπευθυνότητα ΤΠΕ κλπ. Σε περίπτωση που ο διδακτικός χρόνος του αντικαταστάτη είναι μικρότερος από 29 περιόδους, μετά από οδηγίες του Διευθυντή ή του Διευθύνοντα, αναλαμβάνουν τα πιο κάτω διδακτικά καθήκοντα για να συμπληρωθούν οι 29 περίοδοι:
- -αναπληρώσεις εκπαιδευτικών που απουσιάζουν, μέχρι 2 περιόδους τη βδομάδα.
- -ενισχυτική διδασκαλία για μαθητές/μαθήτριες που χρήζουν στήριξης.
- -ενισχυτική διδασκαλία εντός τάξης ως δεύτερος εκπαιδευτικός.
- -ανάληψη διδακτικών καθηκόντων άλλου/ων εκπαιδευτικού/ών, δεδομένου πως ο χρόνος που θα προκύψει θα αξιοποιηθεί προς όφελος των παιδιών.
Νοείται ότι το ΥΠΑΝ πρέπει να προχωρήσει σε διόρθωση προηγούμενων σχετικών εγκυκλίων.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για διευκρινίσεις και διατελούμε,
Μετά τιμής,
Η Πρόεδρος, Ο Γ. Γραμματέας,
Μύρια Βασιλείου Χάρης Χαραλάμπους